اقتصاد ایرانبازار سرمایه ایرانسهامیادداشت ها

یادداشت های یک تحلیلگر: تغییر دامنه نوسان

از تغییر حجم مبنا تا تغییر دامنه نوسان آنچه گذشت …

زمانی که یادداشت عضو تصمیم گیرنده‌ را نوشتم، مدیران بورس در حال تغییر حجم مبنا بودند و هم اکنون به حیطه تغییر دامنه نوسان ورود کرده اند در آن زمان امیدوار بودم دیگر هیچ وقت از سو مدیریت بازار سرمایه ننویسم، اما در عین حال که در خودآگاه خود سعی بر خوشبینی به آینده تصمیم گیری در ایران داشتم در ناخودآگاهم یقین می دانستم با وضعیت کنونی و بدون تغییر اساسی در طرز تفکر مسئولین  اشتباهات آتی و تصمیمات بدون منشا عقلی و منطقی در آینده اقتصاد و بازار سرمایه ایران غیرقابل اجتناب است.

در یادداشت عضو تصمیم گیرنده که در اسفند ماه سال گذشته و همزمان با قوانین جدید حجم مبنا نوشتم دقیقا شرایط پیش رو بازار سهام پس از عوض کردن حجم مبنا را پیش بینی کرده بودم و بازار هم متاسفانه انگار برایش یک نقشه راه کشیده باشند، از آن پیروی کرد. اما در زمان نگارش شماره قبل مستی ناشی از سرسبزی بازار اجازه فکر کردن و تحلیل کردن به اهالی بازار را نمیداد. هم اکنون نیز هشدار خطری بزرگ را به همگان میدهم شاید اینبار گوش شنوایی وجود داشته باشد.

در زیر میتوانید یکی از نتایج درخشان حجم مبنا و دامنه نوسان را مشاهده کنید. رایان هم افزا ( رافزا ) با گذشت بیشتر از شش ماه همچنان بدلیل پر نشدن حجم مبنا همچنان در صف خرید قفل است اما به اندازه کافی گران نمی‌شود!

شرکت رایان هم افزا در عرضه اولیه نتیجه حجم مبنا و دامنه نوسان
رایان هم افزا در عرضه اولیه مورخ 25 تیر 99
شرکت رایان هم افزا
رایان هم افزا همچنان قفل در صف خرید مورخ 29 بهمن 99

مقدمه

واقعیت این است که بخش گسترده ای از یافته ها در کره زمین علم تجربی هستند یعنی انسان برای اثبات پدیده آن را آزمایش می‌کند و از تجربیات آن برای آیندگان بهره می جوید جایی که یک روش تجربی تعیین شده برای حل یک موضوع از قبل پیش آمده وجود دارد کمتر دیده می شود که آزمون و خطا یک رویکرد عقلایی باشد به قول گذشتگانمان آزموده آزمودن خطاست.

ریزش بازار سرمایه و تغییر دامنه نوسان

 با نگاه به سیر تحولات ماه‌های اخیر بازار سرمایه می توان دریافت که حاکمیت و دولت در یک مجموعه حرکات ناهماهنگ و یا حداقل به طور ظاهری ناهماهنگ با وارد کردن یک سری پالس های منفی خارج از حوزه اقتصاد به بازار سرمایه باعث ریزش این بازار شدند. البته همزمان با استفاده از شرایط پیش آمده برای انتظارات تورمی و همچنین جو روانی انتخابات آمریکا و کاهش نرخ ارز به اصلاح بازار عمق بخشیدند.

 واقعیت این است که از زمان ریزش بازار سرمایه تقریباً به طور میانگین نیمی از خالص دارایی مردم از بین رفته است، و اصلاح ۵۰ درصدی شاخص کل از سقف تاریخی کار را برای اعتماد مردم به بازار سرمایه سخت کرده .  این موضوع به یقین چیزی نیست که مورد نظر حکومتی در شرایط سخت کنونی با کسری بودجه عظیم و مصمم برای فروش سهام و دیگر دارایی ها در بازار سرمایه باشد. همچنین با توجه به نزدیکی انتخابات ریاست جمهوری و انتظار حماسه سازی از ملت غیور ایران به نظر خشم عمومی از بازار سرمایه نمیتواند راهبرد مناسبی برای میانمدت حکومت باشد.به نظر میرسد به دلایل مذکور  بوده که سازمان بورس به دنبال راهکاری برای کنترل وضعیت ریزشی بازار افتاده است.

راهکارهای سازمان بورس

همانطور که انتظار میرفت طبق معمول بدترین راهکار پیشنهادی بیشترین رای را در نظر مدیران این سازمان به دست آورده است. راهکارهای سازمان بورس در چند بند است که مهمترین آنها دو مورد زیر می‌باشد :

  1. تغییر دامنه نوسان به منفی 2 تا مثبت 6
  2. بازنگری در حجم مبنا (هنوز کسی نمی‌داند واقعا به چه معناست)

مدیران این سازمان بیان می‌کنند که تغییر در دامنه نوسان را برای کنترل هیجان بازار اعمال کرده اند به نظر میرسد تفکر مدیران گرامی بر این منطق زیبا استوار است چیزی که نمی‌تواند ارزان شود گران خواهد شد!

بار ها گفته ام که دامنه نوسان فاجعه آمیز است و بار دیگر با ذکر یک مثال این موضوع را مجددا برای مخاطبان شرح می‌دهم.

شرکت خودروسازی ایکس با هزاران میلیارد زیان انباشته و روند رو به ورشکستگی در بازار سرمایه ایران به شدت رشد کرده است. و هم اکنون سرمایه گذاران با خروج از هیجان بازار گاوی دریافته اند که این قیمتها برای این شرکت بسیار گران است. و ارزش شرکت مذکور یک دهم قیمت فعلی است، حال در صورتی که دامنه نوسان وجود نداشته باشد قیمت سهام این شرکت میتواند در فرصت بسیار کوتاهی پایین آمده و در نقطه ای به تعادل برسد فرآیندی که شاید کمتر از یک هفته زمانبر باشد. حال همین روند را با دامنه نوسان پنج درصد تصور کنید. و در همین بین چاشنی حجم مبنا را برآن بیافزایید تا ببینید، چگونه باعث ایجاد صف های فروش چند صد میلیونی بدون خریدار می‌شود. هنگامیکه قیمت جذاب نیست، و احتمالا تا مدتهای زیادی نیز جذاب نمی‌شود.

همچنین باید توجه داشت، ترس در بازارهای مالی یک بیماری مسری است. و ایجاد صف های فروش بزرگ بدون خریدار خود باعث افزایش ترس می‌شود نهایتا در یک دور باطلِ فرسایشی تمام بازار اعم از سهام خوب و بد را در صف های فروش بی پایان نابوخواهد کرد! حال در همه‌ی شرح بحران قبل به جای دامنه نوسان بحرانی پنج درصد دامنه نوسان فاجعه آمیز 2 درصد را در نظر بگیرید !

راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت بازار سرمایه

شخصا معتقدم انتقاد اولین پله است، و ارائه راهکارها قدم بسیار مهمتری می‌باشد ازین رو برای برون رفت از بحران پیش آمده در بازار سرمایه پیشنهادات واقعی، اصولی و علمی تحلیلگر برای بهتر شدن فضای بازار سرمایه به شرح زیر هستند:

  1. برداشتن کامل دامنه نوسان
  2. برداشتن حجم مبنا
  3. افزایش دسترسی و عمق بازار معاملات آپشن
  4. آزاد سازی قیمت کامودیتی ها و همچنین گسترش دسترسی جامعه به معاملات بازار کالا
  5. افزایش عمق بازار اوراق شرکتی و دولتی
  6. رده بندی اعتباری شرکتها، اوراق و اشخاص
  7. ایجاد زیر ساخت فروش استقراضی ( پوزیشن شورت )
  8. افزایش شفافیت و کاهش شدید دخالتهای ناظر بازار
  9. تسهیل شرایط ورود شرکتهای کوچکتر به بازار سرمایه و تامین مالی از طریق سهام

متاسفانه یا خوشبختانه راه حل‌های پیشنهادی تحلیلگر بر مبنای تجربیات اثبات شده جهانی در یک بازه بلند مدت باعث بهبود وضعیت بازار می‌شوند. و ازین سو دو نقطه ضعف در مقابل راه حل های مدیران گرامی دارد. اول آنکه این راه حل ها هیچکدام خلاقانه و جنجالی نیستند و متاسفانه نمیتوانند تیترهای بزرگی ایجاد کنند و دوم آنکه استفاده از این راه حل ها در بلند مدت باعث بهبود روند می‌شود و اجرای صحیح آنان کاری دشوار است این درحالی است که مسیرهای مورد نظر برای مدیران گرامی ایران اولا باید بسیار سهل الوصول باشند( حداکثر در حد تغییر عدد دامنه نوسان ) ثانیا باید به چشم برهم زدنی معجزه کنند که از بابت این کمبودها در پیشنهاداتمان از درگاه ملت ایران عذر تقصیر داریم. متاسفانه تحلیلگر هیچ شعبده بازی را جز دست نامرئی بازار برای بهبود وضعیت بازار سرمایه در بلند مدت نمی‌شناسد.

جمع بندی

در آخر میخواهم در این شماره از عضو تصمیم گیرنده اعلام کنم که آقایان و مدیران گرامی اگر معقتد هستید که محدود کردن دامنه نوسان از منفی2 به مثبت 6 می‌تواند باعث بهبود وضعیت بازار شود بیایید پایمان را فراتر بگذاریم و دامنه نوسان را از مثبت 5 تا مثبت 10 تنظیم کنیم، که به این ترتیب هر روز بازار سبز خواهد بود!
شخصا معتقدم هنوز جایی در دل تاریکی های جهل منطق زنده است اما بدون رسانه های آزاد و مستقل، بدون نویسندگان آزاد و مخاطبان آگاه هیچگاه نخواهیم توانست منطق و عقل را به جایگاه تصمیم گیرنده تبدیل کنیم.

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا